SULTAN I. AHMET'İN EŞLERİ VE ÇOCUKLARI

Sultan I. Ahmet'in kaç tane eşi vardı? Bilinen 4 eşi: Mahfiruz sonra Mahpeyker Kösem, Fatma ve Şahzaman Hayrünnisa. Yanlız Fatma Haseki'nin Arşivde bulunan evraklarda ki mühründe II.Haseki olduğu yazıyor. Bu durumda Kösem'den önce Padişah'la evlendiği düşünebilinir.

Sultan I. Ahmet'in çocuklarının doğum günlerine göre sıralarsak şöyle bir manzara meydana çıkıyor, anneleri parantez içinde belirtilmiştir:

1. Sultan II. Osman, 3.11.1604 - 20.5.1622 (Mahfiruz)
2. Şehzade Mehmed, 8.3.1605 - 12.1.1621 (Tarihci Peçevi annesi olarak Mahfiruz'u belirtir, ama o zaman doğum tarihi 8 Mart 1605 değilde 3 Ağustos 1605 olması lazım)
3. Ayşe Sultan, 1605 - 5.1657 (Kösem)
4. Fatma Sultan, 1606 - 1670 (Kösem)
5. Gevherhan Sultan, 1607 - 1662 (Fatma)
6. Şehzade Cihangir, 1609 - 1609 (Fatma) bu Şehzade bebekken ölmüştür.
7. Hanzade Sultan, 1609 - 21.9.1650 (Mahfiruz)
8. Şehzade Orhan, 1610 - 1612 (Kösem) bebekken öldü. 
9. Şehzade Selim, 27.6.1611 - 27.7.1611 (Kösem) hastalanıp bebekken ölmüştür.
10. Sultan IV. Murat, 27.7.1612 - 8.2.1640 (Kösem)
11. Şehzade Hasan, 25.11.1612 - 1615 (Fatma) Kuşpalazından öldü.
12. Şehzade Bayezid, 1.12.1612 - 27.7.1635 (Mahfiruz) Annesi Mahfiruz ve teyzesi Şahincan Hatun'un bütün itirazlarına rağmen Sultan IV. Murat ile çok iyi anlaşırdı ve beraber şehirde gezmelere çıkarlardı. Annesinin genç ölümü ve teyzesinin sürgüne gönderilmesinden sonra Kösem'in eline düştü ve bunun isteği üzerine Sultan IV. Murat'ın emriye ibrişim kemendiyle boğduruldu. Ünlü fransız edebiyatcı ve şair Jean-Baptiste Racine bu Şehzade'nin anısına 1672 yılında Bajezed adlı tradejisini yazdı.
13. Burnaz Atike Sultan, 1613 - 1675 (Kösem)
14. Şehzade Hüseyin, 14.11.1613 - 1617 (Mahfiruz) hastalanıp çocukken öldü.
15. Şehzade Kasım, 1614 - 17.2.1638 (Kösem) ağabeyi Sultan IV. Murat'ın emriyle boğduruldu.
16. Şehzade Süleyman, 1615 - 27.7.1635 (Mahfiruz) anne-baba bir ağabeyi Şehzade Bayezid'e göre Kösem'in çocuklarıyla arası kötüydü. Annesinin ölümünden sonra teyzesi Şahincan tarafından büyütüldü. Teyzesinin sürgüne gönderilmesinden sonra Kösem'in eline düştü ve ağabeyi Bayezid ile beraber boğduruldu.
17. Sultan I. İbrahim, 5.11.1615 - 18.8.1648 (Kösem)
18. Abide Sultan, 1617 - 1649 (Fatma) 

Anneleri tesbit edilemeyen çocukları:

1. Hatice Sultan, 1608 - 1610, bunun annesi büyük bir ihtimalle Mahfiruz Sultan olabilir.
2. Esma Sultan, 1612 - 1612, bebekken öldü.
3. Zahide Sultan, 1613 - 1620, hastalanıp çocukken öldü. 
4. Zeynep Sultan, 1617 - 1619, iki yaşında hastalanıp öldü. 

Sultan I. Ahmet'in eşlerinden Fatma Haseki'nin ailesine mensup olan Sayın Halil Kosaça'nın yazdığı mektuptan alıntıdır (mektup almanca dilinde yazılmış, Sayın Tatjana Kantemir tarafından tercüme edilmiştir):

Saygıdeğer Melike Hanım,

internetteki blog'unuzu severek takip ediyorum. Ben Boşnak Kosaça ailesine mensubum. Ecdadım Prens Vuk Kosaça'dır. (...) Osmanlı'da daha sonra meşhur olan Hersekzadeler bizim ailemizin amcakoludur. Hersekzade Ahmet Paşa 16. YY'da Osmanlı Sadrazamı olmuştur ve Sultan Bayazid'in kızıyla evlenmiştir. Bizim aile İstanbul'a taşınmayıp Bosna'da kalmıştır. Hersekzade Ahmet Paşa'nın kardeşi Vlatko Kosaça-Hersegoviç benim ecdadımdır. Ailemizin bir kolu daha sonra müslüman olmuştur. (...) 16. YY'da yaşamış Mehmet Ağa'nın çocukları Halil Paşa, Hasan Ağa ve Kamerşah Hatun'dur. Halil Paşa Osmanlı Hanedanına Damad olup Sultan III. Murat'ın kızı Fatma Sultan'la evlenmiştir. Kamerşah Hatun ise Hırvat olan Davut Paşa ile evlendirilmiştir. Hasan Ağa'nın çocukları: Hüseyin, Ahmet, Fatma Ferahşad, Rukiye Hümaşah ve  Emine Adilşah. (...) Fatma Ferahşad ve Emine Adilşah İstanbul'da amcalari Halil Paşa'nın İstanbul Kuruçeşme de bulunan Sarayında büyümüşlerdir. Halil Paşa 1603 yılında ölünce eşi Fatma Sultan eşinin yeğenlerini evladlık edinmiştir. (...) 1606 yılında Fatma Ferahşad genç padişah Sultan I. Ahmet tarafından halasının sarayında görülüp beğenilmiştir. Kısa bir süre sonra nikahları Kuruçeşme de Halil Paşa Sarayında kıyıldı. Gelinin mihri 30.000 Altın idi. Padişahın iradesi ile Fatma Ferahşad >İkinci Haseki< oldu. Kız kardeşi Adilşah ise Saray'da baş nedimesi oldu. Erkek kardeşleri Hüseyin ve Ahmet Saray'da görevlendirilmişlerdir. Lakin Sultan I. Mustafa döneminde İstanbul'dan sürgün edilip geri Bosna'ya gönderilmişlerdir. (...)Fatma Ferahşad Sultan'ın eniştesi Davut Paşa, Sultan III. Mehmet'in kızı  ile evlenmek için eşi Kamerşah Hatun'u boşamıştır. Daha sonra bu Davut Paşa ve bunu çok üzülerek yazıyorum, Padişah II. Osman'ı haince öldürmüştür. Ailemizde de bu Davut Paşa'nın çok kötü namı vardır. Kamerşah Hatun çocukları ile beraber yeğeninin yanına Saraya sığınmştır.

(...) Fatma Ferahşad Sultan'ın bildiğimiz kadariyle 5 çocuğu vardı. Bu çocuklarından sadece iki kızı yaşamıştır. Kızları Gevherhan ve Abide Sultanlardır. (...) Fatma Ferahşad Sultan küçük kızı Abide Sultan'ın genç yaşında ölmesinden sonra üzüntüsünden 1657 yılında Gevherhan Sultan'ın Sarayında ölmüştür (...) Size ailemizde muhafaza edilen Sultan I. Ahmet'in potresinin kopyasını gönderiyorum (...).

Sayın Halil Kosaça'ya bilgilerini bizimle paylaştığı için çok teşekkür ederiz.

Sultan I. Ahmet  (© Halil Hersegovic-Kosaca)