SULTAN IV. MURAT'IN EŞLERİ VE ÇOCUKLARI

Sultan IV. Murat'ın ailesi hakkında maalesef fazla bilgi bulunmamakla beraber tarih kitaplarına geçen tek eşi Ayşe Haseki Sultan'dır.

1. Şemsperi Haseki (1612 - 1675), Arnavut, Progon ailesinden Progonzade Osman Bey kızı, izd. 1626, Eski Saray'da öldü. Akrabası Damad Nasuh Paşa'dır. Kösem Sultan'ın kızı Ayşe Sultan'ın nedimesiydi ve özel olarak yetiştirildi. Sultan IV. Murat padişah olunca Kösem tarafından hükümdara hediye edildi. Teyzesinin kızı Aynizad Hatun Sarayda nedimesi idi. Ağabeyi padişahın hizmetinde bulunan Yahya Ağa'dır.
2. Huriçehre Haseki (1613 - 1689), Gürcü, Asilzade Maçutadze ailesinden, Saraya hediye olarak gönderildi,  izd. 1628, eşinin ölümünden sonra Eski Saray'da değil Beylerbeyinde bulunan Hünkar Kasrında oturdu ve orada öldü. Ablası Lalezar Hatun Muhasibi Şehriyari olan Gürcü ve Kobulaşvili prensi Kenan Paşa ile evliydi. 1648 yılında Kösem Sultan'ın isteği ile Kenan Paşa eşini boşadı ve kendi kızı Burnaz Atike Sultan'la evlendirildi. Lalezar Hatun 1674 yılında öldü.
3. Ayşe Haseki Sultan (1614 - 1680), Arnavut, Asilzade ve Jonima ailesinden Hasan Bey'in kızı, izd. 5.1630, nikahları Edirne Sarayında kıyıldı. Gelinin şahidi Eyüp Paşa. Sultan IV. Murat'ın eşleri arasında en güclüsüydü ve evlendiğinde doğrudan Haseki Sultan ünvanını aldı. Padişahın diğer eşleri sadece Haseki olarak kaldı. Eşinin ölümünden sonra Eski Saray'da yaşadı ve orada öldü. Amcası ünlü Sadrazam Kemankeş Kara Mustafa Paşa'dır. Erkek kardeşi Silahdar Musa Ağa'dır. Akrabası, herhalde kuzini, Ruhsar Hatun Saray'da yanında oturdu.
4. Sanevber Haseki (1616 - 1677), Boşnak, Abdullah kızı, izd. 1631, Kösem'in yetiştirdiği kızlardandır. Padişaha hediye edilmiştir. Ablası Dilaver Hatun'a padişah Çukurhisar'da bir Köşk hediye etmiştir, IV. Murat'ın ölümünden sonra Saray'dan çıkartıldığında oraya taşındı ve Çukurhisar'da öldü. Sanevber Haseki'nin akrabalarından İsmail Paşa 1659 yılında Sultan I. İbrahim'in kızı Atike Sultan'la evlendirildi. İsmail Paşa 1666 yılında Erzurum'da öldü.
5. Şemsişah Haseki gerçek adı Prenses Zilihan Dadiani (1619 - 1698), Gürcü, babası Dadiani hanedanından ve Mingrelya Hükümdarı II. Levanti Dadiani'dir, izd. 3.1634, Mihri 50.000 Altın, nikah Topkapı Sarayında kıyıldı, gelinin şahidi Darüssade Ağası İdris Ağa. Şemsişah Haseki Eski Saray'da öldü. Erkek kardeşi Prens Mamuka Dadiani İstanbul'da oturdu ve Sultan IV. Mehmet döneminde öldü.
6. Ayşe Mahziba Haseki gerçek adı Prenses Ayşe Alegukovna Şogenukova (1622 - 1691), Çerkes, izd. 7.1639, Çerkes Kabardey Hükümdarı Aleguko Şogenukov'un kızıdır. Nikah Topkap Sarayı. Mihri 53.000 Altın. Gelinin şahidi Tulumcuzade Derviş Abdi Efendi. Mahziba Haseki'nin dayı kızı Eflak Kraliçesi Katerina'dır. Halası ise 1622 yılında Kırım Hanının kardeşi Şahin Giray'la evlendi.

Evliya Çelebi Sultan IV. Murat'ın 32 evladı olduğu yazar, bilinenler, anneleri parantez içinde yazılmıştır:

1. Şehzade Ahmet, 21.12.1627 - 1628 (Şemsperi)
2. Şehzade Numan, 1628 - 1629 (Şemsperi)
3. Şehzade Orhan, 1629 - 1629 (Huriçehre) 
4. İsmihan Sultan, 1630 - 1630 (Huriçehre)
5. Gevherhan Sultan, 2.1630 - ? (Şemsperi)
6. Hanzade Sultan, 1630 - 1680 (Ayşe) 
7. Şehzade Hasan, 3.1631 - 1632 (Ayşe)
8. Şehzade Süleyman, 2.2.1632 -1635 (Sanevber)
9. Şehzade Mehmet, 8.8.1633 - 1637 (Şemsperi)
10. Kaya İsmihan Sultan, 1633 - 28.2.1659 (Sanevber)
11. Şehzade Osman, 9.2.1634 - 2.1634 (Ayşe) doğumdan kısa bir zaman sonra öldü.
12. Hafsa Sultan, 1634 - 1636 (Şemsişah)
13. Safiye Sultan, 1634 - 1685 (Huriçehre)
14. Şehzade Alaettin, 26.8.1635 - 1637 (Sanevber)
15. Fatma Sultan, 1636 - 1640 (Şemsişah)
16. Rabia Sultan, 1636 - 1639 (Huriçehre)
17. Şehzade Selim, 1637 - 1640 (Sanevber)
18. Şehzade Abdülhamit, 15.5.1638 - 1638 (Ayşe)
19. Rukiye Sultan, 1639 - 1.1690 (Sanevber)
20. Şehzade Mahmut, 5.1640 - 1647 (Mahziba) babasının ölümünden sonra doğdu.

Bu listede dikkat çeken bir nokta ise, Sultan IV. Murat'ın pek çok çocuğunun ya bebekken yada çocukken ölmesidir. Bunun sebebi halen açıklığa kavuşmadı. Erkek çocukları belki öldürülmüş olabilirlerki bunu en küçük oğlu Şehzade Mahmut için diyebiliriz, ama kız çocuklarının neden bu kadar küçük yaşta öldüklerine bir cevap bulamadık.

IV. Murat'ın evlenen kızları:

1. Gevherhan Sultan ⚭ evlenmiş olabilir
2. Hanzade Sultan ⚭ Nakkaş Mustafa Paşa
3. Kaya İsmihan Sultan ⚭ Abaza Melek Ahmet Paşa (Lakerba ailesinden ve Halime Valide Sultan'ın yeğeni)
4. Safiye Sultan ⚭ Abaza Hüseyin Paşa (Lakerba ailesinden Siyavuş Paşa ve Köprülüzade Ayşe Hatun'un oğlu)
5. Rukiye Sultan ⚭ Şeytan (sn.Melek) Divrikli İbrahim Paşa

BİR ÇAĞRI !

İlk Padişahlar komşu Devletlerin prensesleri ile evlendiklerinden onların kimlikleri bellidir. Ama  en geç Sultan I. Süleyman'la başlayan Cariye ilişkisi bütün Padişah evlilik düzenini alt üst etmiştir. Artık kimlikleri belli olmayan bu kadınların hayatları sanki Osmanlı Sarayında başlıyor gibi gözükmektedir.

Sultan I. Süleyman'dan sonra Padişahlar maalesef çok nadiren Asilzade kızları ile evlenmişlerdir. Bu düzen 19. YY'a kadar devam etmiştir. Asilzade kızlarıyla evlenme adeti 19. YY'da Sultan Abdülmecit ile tekrar başlamıştır. Ama 16. ve 19. YY arasında ki 400 sene süren Cariye ilişkisi, artık Osmanlı Hanedanının itibarını bütün bütün yerle bir etmiştir. Ünlü bir tarihcinin deyimi ile: Osmanlı Padişahı bir köle'nin oğludur!  

Ne acı değilmi?!

Padişah eşlerinin kimliklerini tesbit etmek için Osmanlı Arşivi kesinlikle yanlış araştırma merkezidir, çünkü orada bu kadınların aileleri hakkında bilgi bulunmamaktadır. Osmanlı Devleti Padişah eşlerinin kimliklerini gizlemek için çok iyi iş çıkarmıştır.

Bu yüzden sadece aileleri bu unutulmaya mahkum edilen Kraliçelerin kimliklerini ifşa edebilirler. Yanlız onlar bu muhteşem ve asalet simgesi olan Hala ve Teyzelerini dünyaya tanıtabilirler. Lütfen çekinmeden bizimle irtibata geçin ve merhume büyüklerinin isimlerinin unutulmamasına mani olun. Vakit geldi ve geçiyor!

SULTAN I. AHMET'İN EŞLERİ VE ÇOCUKLARI

Sultan I. Ahmet'in kaç tane eşi vardı? Bilinen 4 eşi: Mahfiruz sonra Mahpeyker Kösem, Fatma ve Şahzaman Hayrünnisa. Yanlız Fatma Haseki'nin Arşivde bulunan evraklarda ki mühründe II.Haseki olduğu yazıyor. Bu durumda Kösem'den önce Padişah'la evlendiği düşünebilinir.

Sultan I. Ahmet'in çocuklarının doğum günlerine göre sıralarsak şöyle bir manzara meydana çıkıyor, anneleri parantez içinde belirtilmiştir:

1. Sultan II. Osman, 3.11.1604 - 20.5.1622 (Mahfiruz)
2. Şehzade Mehmed, 8.3.1605 - 12.1.1621 (Tarihci Peçevi annesi olarak Mahfiruz'u belirtir, ama o zaman doğum tarihi 8 Mart 1605 değilde 3 Ağustos 1605 olması lazım)
3. Ayşe Sultan, 1605 - 5.1657 (Kösem)
4. Fatma Sultan, 1606 - 1670 (Kösem)
5. Gevherhan Sultan, 1607 - 1662 (Fatma)
6. Şehzade Cihangir, 1609 - 1609 (Fatma) bu Şehzade bebekken ölmüştür.
7. Hanzade Sultan, 1609 - 21.9.1650 (Mahfiruz)
8. Şehzade Orhan, 1610 - 1612 (Kösem) bebekken öldü. 
9. Şehzade Selim, 27.6.1611 - 27.7.1611 (Kösem) hastalanıp bebekken ölmüştür.
10. Sultan IV. Murat, 27.7.1612 - 8.2.1640 (Kösem)
11. Şehzade Hasan, 25.11.1612 - 1615 (Fatma) Kuşpalazından öldü.
12. Şehzade Bayezid, 1.12.1612 - 27.7.1635 (Mahfiruz) Annesi Mahfiruz ve teyzesi Şahincan Hatun'un bütün itirazlarına rağmen Sultan IV. Murat ile çok iyi anlaşırdı ve beraber şehirde gezmelere çıkarlardı. Annesinin genç ölümü ve teyzesinin sürgüne gönderilmesinden sonra Kösem'in eline düştü ve bunun isteği üzerine Sultan IV. Murat'ın emriye ibrişim kemendiyle boğduruldu. Ünlü fransız edebiyatcı ve şair Jean-Baptiste Racine bu Şehzade'nin anısına 1672 yılında Bajezed adlı tradejisini yazdı.
13. Burnaz Atike Sultan, 1613 - 1675 (Kösem)
14. Şehzade Hüseyin, 14.11.1613 - 1617 (Mahfiruz) hastalanıp çocukken öldü.
15. Şehzade Kasım, 1614 - 17.2.1638 (Kösem) ağabeyi Sultan IV. Murat'ın emriyle boğduruldu.
16. Şehzade Süleyman, 1615 - 27.7.1635 (Mahfiruz) anne-baba bir ağabeyi Şehzade Bayezid'e göre Kösem'in çocuklarıyla arası kötüydü. Annesinin ölümünden sonra teyzesi Şahincan tarafından büyütüldü. Teyzesinin sürgüne gönderilmesinden sonra Kösem'in eline düştü ve ağabeyi Bayezid ile beraber boğduruldu.
17. Sultan I. İbrahim, 5.11.1615 - 18.8.1648 (Kösem)
18. Abide Sultan, 1617 - 1649 (Fatma) 

Anneleri tesbit edilemeyen çocukları:

1. Hatice Sultan, 1608 - 1610, bunun annesi büyük bir ihtimalle Mahfiruz Sultan olabilir.
2. Esma Sultan, 1612 - 1612, bebekken öldü.
3. Zahide Sultan, 1613 - 1620, hastalanıp çocukken öldü. 
4. Zeynep Sultan, 1617 - 1619, iki yaşında hastalanıp öldü. 

Sultan I. Ahmet'in eşlerinden Fatma Haseki'nin ailesine mensup olan Sayın Halil Kosaça'nın yazdığı mektuptan alıntıdır (mektup almanca dilinde yazılmış, Sayın Tatjana Kantemir tarafından tercüme edilmiştir):

Saygıdeğer Melike Hanım,

internetteki blog'unuzu severek takip ediyorum. Ben Boşnak Kosaça ailesine mensubum. Ecdadım Prens Vuk Kosaça'dır. (...) Osmanlı'da daha sonra meşhur olan Hersekzadeler bizim ailemizin amcakoludur. Hersekzade Ahmet Paşa 16. YY'da Osmanlı Sadrazamı olmuştur ve Sultan Bayazid'in kızıyla evlenmiştir. Bizim aile İstanbul'a taşınmayıp Bosna'da kalmıştır. Hersekzade Ahmet Paşa'nın kardeşi Vlatko Kosaça-Hersegoviç benim ecdadımdır. Ailemizin bir kolu daha sonra müslüman olmuştur. (...) 16. YY'da yaşamış Mehmet Ağa'nın çocukları Halil Paşa, Hasan Ağa ve Kamerşah Hatun'dur. Halil Paşa Osmanlı Hanedanına Damad olup Sultan III. Murat'ın kızı Fatma Sultan'la evlenmiştir. Kamerşah Hatun ise Hırvat olan Davut Paşa ile evlendirilmiştir. Hasan Ağa'nın çocukları: Hüseyin, Ahmet, Fatma Ferahşad, Rukiye Hümaşah ve  Emine Adilşah. (...) Fatma Ferahşad ve Emine Adilşah İstanbul'da amcalari Halil Paşa'nın İstanbul Kuruçeşme de bulunan Sarayında büyümüşlerdir. Halil Paşa 1603 yılında ölünce eşi Fatma Sultan eşinin yeğenlerini evladlık edinmiştir. (...) 1606 yılında Fatma Ferahşad genç padişah Sultan I. Ahmet tarafından halasının sarayında görülüp beğenilmiştir. Kısa bir süre sonra nikahları Kuruçeşme de Halil Paşa Sarayında kıyıldı. Gelinin mihri 30.000 Altın idi. Padişahın iradesi ile Fatma Ferahşad >İkinci Haseki< oldu. Kız kardeşi Adilşah ise Saray'da baş nedimesi oldu. Erkek kardeşleri Hüseyin ve Ahmet Saray'da görevlendirilmişlerdir. Lakin Sultan I. Mustafa döneminde İstanbul'dan sürgün edilip geri Bosna'ya gönderilmişlerdir. (...)Fatma Ferahşad Sultan'ın eniştesi Davut Paşa, Sultan III. Mehmet'in kızı  ile evlenmek için eşi Kamerşah Hatun'u boşamıştır. Daha sonra bu Davut Paşa ve bunu çok üzülerek yazıyorum, Padişah II. Osman'ı haince öldürmüştür. Ailemizde de bu Davut Paşa'nın çok kötü namı vardır. Kamerşah Hatun çocukları ile beraber yeğeninin yanına Saraya sığınmştır.

(...) Fatma Ferahşad Sultan'ın bildiğimiz kadariyle 5 çocuğu vardı. Bu çocuklarından sadece iki kızı yaşamıştır. Kızları Gevherhan ve Abide Sultanlardır. (...) Fatma Ferahşad Sultan küçük kızı Abide Sultan'ın genç yaşında ölmesinden sonra üzüntüsünden 1657 yılında Gevherhan Sultan'ın Sarayında ölmüştür (...) Size ailemizde muhafaza edilen Sultan I. Ahmet'in potresinin kopyasını gönderiyorum (...).

Sayın Halil Kosaça'ya bilgilerini bizimle paylaştığı için çok teşekkür ederiz.

Sultan I. Ahmet  (© Halil Hersegovic-Kosaca)

PRENS ALKAS ÇERKASSKY VE DAMADI ABAZA MEHMED PAŞA

Çerkesya veya Osmanlıca ismiyle Çerkezistan Hükümdarı İnal'ın soyundan olan Prens Alkas Çerkassky'nin hayatı hakkında maalesef fazla bilgi bulunmuyor. 

1570 yılında Çerkesya'da dünyaya geldi. Abhaz Asilzadesi Şoloh Akuç-Lakerba'nın kızı Feride Hatun'la evlendi. Çocukları: Janhot Bey, Hatice Hatun, Şahincan Hatun ve Ali Bey. Kızı Hatice Hatun 1603 yılında Sultan I. Ahmet ile evlendi ve Mahfiruz ismini aldı. Diğer kızı Şahincan Hatun ise Osmanlı Devlet adamlarından ve annesinin akrabası Akuçba-Lakerba ailesinden Abaza Mehmet Paşa ile evlendi.

Alkas Bey'in hiç İstanbul'a gidip gitmediği bilinmiyor, ama oğulları Janhot ve Ali Beylerin Sultan II. Osman'ın Cülus günü İstanbul'a bir Çerkes heyeti ile yeni padişahı tebrik etmek için gittikleri bilinmektedir. Hatta Ali Bey'in İstanbul'a Çerkes elçisi olarak kalmış ve oğlu Ahmet Paşa'da daha sonra Vezir payesini alıp Osmanlı Devlet adamlarından olmuştur.  Ali Bey oğlu Ahmet Paşa özellikle Sultan I. İbrahim ve Sultan IV. Mehmet döneminde Devlet politikasında etkin rol oynamıştır. Son olarak Musul'a gönderilip Musul Mirmiranı olmuştur. Tam olarak bilinmemekle beraber 1696'den sonra ölmüştür.

Alkas Bey 1646 yılında Çerkesya'da öldü ve Taman Yarımadasında bulunan Kızıltaş bölgesine defn edildi. 

Şahincan Hatun 1640 yılında öldü. Eşi Abaza Mehmet Paşa Osmanlı tarihinin ünlü simalarından biridir. Dedemin notlarından:

(...) Abaza Mehmet Paşa Lakerba ailesinden Rostom Bey'in oğludur. Annesi ise Abaza Topraklarının hükümdar prensi Bitu Şervaşidze'nin kızı idi (...) Kuzey Abaza Toprağında 1589 senesinde dünyaya gelmiştir. Henüz genç yaşında ailesi ile İstanbul'a hicret etmiştir. Halası Alime Haseki'nin himmeti ile Tophane de bir Konak tahsis edilmiştir. Orada amcazadesi Melek Ahmet Paşa'da dünyaya gelmiştir. (...) Mamafih Canpulatoğlu Ali Paşa'nın hizmetinde iken Ali Paşa'nın1607 senesinde Celali olup Kuyucu Murad Paşa tarafında pek feci şekilde katledildiğinde, Mehmet de isyancı kabul edilmiştir. Lakin gençliğine ve güzelliğine hayran kalan Murad Paşa'nın yanında bulunan Yeniçeri Ağası Halil Paşa, Lakerba Mehmet'in önüne atılıp afvedilmesini Murad Paşa'dan yalvarmıştır. Hatta bütün mesuliyetini üstüne aldığını söylemiştir. Ancak bu şekilde Lakerba Mehmet, gözü dönmüş Murad Paşa'nın hışmından kurtulabilmiştir (...)  Genç Osman teyzesinin zevci ve bu suretle eniştesi olan Mehmet Paşa'yı çok severdi. Mehmet Paşa'da yeğenine fevkalade bağlı idi. Saray'da kendisine hususi daire hazırlatılmıştı, orada zevcesi Şahincan Hatun ile ikamet ederdi. Şehirde de muazzam bir Saraya sahipti. (...) Mahfiruz Sultan'ın vefatından sonra Şahincan Hatun devletin adeta Valide Sultanı olmuştu, zira Genç Osman teyzesini el üstünde tutardı. Bu sebeptende zevci Mehmet Paşa'da imparatorluğun gizli Veziriazamı olmuştu. (...) Padişah'la olan akrabalığı sayesinde Osmanlı'nın gelmiş geçmiş en zengin devlet adamlarından biri idi. Bundan maada fevkalade güzel bir erkekti ve görünüşüne çok dikkat ederdi. Neden bu sebeptende devrinin en şık giyinen devlet adamı olarak tarihe geçmiştir. Kendi halkının kıyafeti olan ve Ruslar tarafından >Çerkeska< denilen elbiseleri giyerdi. Başına Osmanlılara has olan Kavuk yerine Çerkes-Abaza Kalpağını takardı. Bu Kalpağın sol tarafında elmas ve zümrüt taşları ile bezeli bir sorguç bulunurdu. Sol göğsündede gümüşten bir iğne takardı. Bu iğnenin ucunda üzerine Lakerba ailesinin arması kazınmış güzel bir yakut taşı bulunuyordu. Beline gümüşten olan bir Abaza kemeri bağlardı. Bu Kemerin ön tarafındada Lakerba ailesinin arması kazınmıştı (...) Gayet uzun boylu, mavi gözlü, koyu sarı saçlı, buğday tenli olup çok yakışıklı idi, zevcesi Şahincan Hatun'da devrinin en güzel kadınlarından biri olarak nam salmıştı. Çerkeslerin bütün meziyetlerine sahip olarak uzun boylu, çok uzun kumral saçlı, yeşil gözlü, zayıf ve zarif bir kadındı. Sarayın diğer kadınlarına nispet pek çok dil biliyordu. Zevci Mehmet Paşa'da çok malumatlı bir adamdı.(...) Genç Osman alçakca ve hakaretvari şekilde katledilmesinden sonra birtek Mehmet Paşa baş kaldırıp senelerce isyan edip intikam ateşi ile kavrulmuştur. Bu hususta zevcesi Şahincan Hatun'da intikam almak için türlü entrikalara adı karışmıştır. Zaten yeğeninin katlinden sonra karalara bürünüp yüzünü bir daha kimseye göstermemiştir. Kösem Sultan'da eski ortağı Mahfiruz'un hemşiresine kan kusturmak için elinden geleni yapmıştır. (...) Mehmet Paşa yeğeninin intikamını almak için pek çok yeniçerinin kellesini almıştır (...) Seneler sonra 1628 yılında >Ağabeyinin kan davasını güttüğü için< Sultan IV. Murat tarafından afvedilip Bosna Eyaletine tayin edilmiştir. (...) Mehmet Paşa ikinci izdivacını Gürcü Koca Mehmet Paşa'nın biraderi Hüseyin Paşa'nın kızı ile yapmıştır (...) 1617 yılında evvela Maraş Beylerbeyi ve Saray'daki entrikalar sebebinden 1621 yılında Erzurum Beylerbeyliğine tayin edilmiştir. Erzurum'da bulunduğu sırada yeğeninin katlinden haberdar olunca günlerce matem tutmuş ve bilahare intikam almak için devlete baş kaldırmıştır (...) 1633 senesinde Özü eylatine tayin edilip Silistre'ye gönderildi (...) Türlü entrikalar sebebinden 24 Ağustos 1634 tarihinde İstanbul'da idam edilip Kuyucu Murad Paşa Türbesine defn edildi. Ne tuhafdırki seneler önce bu Kuyucu Murad Paşa tarafından katledileceği sırada son anda ölümden kurtulmuşken, şimdide onun türbesine defn edilmesi hakikaten şayanı hayrettir. Binaenaleyh Kösem Sultan'ın Mehmet Paşa'dan nefret ettiği cümle alemce malumdu, bu kadının Paşa'nın idamına sebep olanlardan biri olduğuna şek ve şüphe yoktur  (...) Belgrad Kalesinin güneyinde Hünkar Tepesi veya Sultan Süleyman Tepesi denilen yerde muazzam bir Saray ve yanında Mevlevihane inşaa ettirmişti. (...) Şahincan Hatun zevcinin idamından sonra İstanbul'a avdet etmeyip Silistre de kalmış ve orada vefat etmiştir. Mehmet Paşa'nın Şahincan Hatun'dan doğma iki kızı ve iki oğlu vardı (...) Diğer zevcesi ve bu kadından olan çocukları İstanbul'a taşınmışlardır (...)

Abaza-Mehmet Paşa Lakerba (© Sabiha Laker)

TARİHİN BÜYÜK SIRRI: ŞİVEKAR SULTAN

Bugünki Cumhuriyet Türkiyesinin en büyük problemlerinden biri Ermeni Meselesidir. Bu yüzdende Ermenilerle alakalı ne varsa genelde Türk halkı tarafından negatif olarak değerlendirilmektedir. Örnek, bir türk padişahı'nın eşinin Ermeni olması, bugünki düşünceler için kabullenilmesi adeta imkansızdır. Ama 17. YY'da Ermeniler Osmanlı İmparatorluğunun saygın halklarından biridir. Tabii Ermeniler ve Türkler arasında evlilikler din farkı yüzünden gerçekleşmez ama herşeye rağmen kardeş gibi yanyana yaşamaktadırlar. Şimdi böyle bir ortamda bir Ermeni bayanın Türk Padişahı ile evlenmesinde hiçbir engel yoktur. Bunuda Sultan I. İbrahim kendisi göstermiştir. Merhum Celal Temrukoğlu'nun Notlarından:

(...) Nihayet 1646 senesinin yaz aylarından birinde Padişah yanına zevcelerinden Mahienver ve Saçbağı ile bugünki Yenikapı cihetinde gayet debdebeli bir araba ile gezmeye çıktığında, orada pek hoş bir evin önünden geçerlerken, Padişah arabayı durduruyor ve adamlarına evi görmek istediğini söylüyor. Hemen Ermeni olan ev sahibi çağırılıyor ve buda Sultan İbrahim'i görünce elini eteğini öperek içeri alıyor. Padişahın arkasından iki zevcesi ve diğer Saray ahaliside içeri giriyor. Evin bahçesi fevkalade güzel düzenlenmiş olup Hasbahçe nazarında olduğu görülüyor. (...) Sultan İbrahim evin bahçesinde alelacele eve koşan gayet şişman bir kız görüyor ve ev sahibi Ermeni Tacire kızın kim olduğunu soruyor. Ev sahibi de kendi kızı olduğunu söylüyor. Padişah kızın derhal huzuruna çıkarılmasını buyuruyor ve kız getiriliyor. O sırada Mahienver ve Saçbağı'da olan bitenin pek hayra alamet olmadığını birbirlerine söylerken, Sultan İbrahim yekten >Bu kızı haremime dahil ettim< diye ferman buyuruyor. İşte bu suretle ev sahibi olan Ermeni Tacirin kızı Şivekar ismi altında Sultan İbrahim'in zevcesi oluyor (...) Mamafih Şivekar Sultan 100 küsür ağırlığında fevkalade şişman bir kadındı. Bütün gün Saray'daki muazzam dairesinde oturur, akşamda süslenip hünkarının gelmesini beklerdi. Sultan İbrahim'in diğer zevceleri pek zayıf ve zarifti ve bu sebeptendirki bütün Hasekiler kocalarının böyle şişman bir kadına tamah etmesine bir mana veremiyorlardı (...)

Merhum Elif Naci, Şivekar Sultan'ın 140 kilo ağırlığında olduğunu yazıyor. 

SADRAZAM DERVİŞ MEHMET PAŞA

Dedemin notlarında enteresan bir bilgiye rastladım:

(...) Avcı Mehmet'in ilk veziriazamlarından ve Derviş lakabı ile meşhur olan Mehmet Paşa, esasında bir Çerkes prensi idi. Bu Paşa'nın hemşirezadesi (kız kardeşinin kızı) Prenses Katarina, Eflak hükümdarı Vasili Lupu'nun zevcesi olarak Eflak kraliçesi idi. Prenses Katarina'nın büyük hemşiresi Kırım Hanı III. İslam Giray'ın zevcelerindendi. (...) Gelin Alayı 1639 senesinde Bahçesaray'dan Eflak vilayetine vasıl olunca Silistre Valisi Nasuh Hüseyin Paşa, Gelin Alayını durdurup geçit parası talep etmiş. Bunun üzerine Paşa'ya 2.000 Duka altını verilmiş. Lakin bununla yetinmeyen Paşa, Osmanlı Sarayı içinde bir iki tane kız hediye etmek istediğini söylemiş. Nihayet Katarina kendi nedimelerinden iki tanesini seçip Osmanlı Sarayına göndermiş. Bu nedimelerden biri Katarina'nın halazadesi Ayşe Hatun idi. (...) Ayşe Hatun bilahare Osmanlı Sarayında Sultan IV. Murat'ın zevcelerine dahil edilip Mahziba ismi verildi (...) Mamafih Kraliçe Katarina 1661 senesinde zevci ve oğlu'nun vefatından sonra İstanbul'a yerleşti, zaten zevci Vasili Lupu'da tahtını kaybetmesinden sonra Osmanlıların mahkumu olarak Yedikule Hapishanesinde ölmüştü. Dört sene kadar İstanbul'da Sultan IV. Murad'ın dul zevcesi ve halazadesi Mahziba Haseki'nin yanında Eski Saray'da oturdu ve 1665 senesinde Eflak Vilayetine avdet edip bir sene sonra orada vefat etti (...)