Montag, 25. April 2016

ŞEHZADE ÖMER'İN ÖLÜMÜ

II.Osman'ın ilk çocuğu Şehzade Ömer'in henüz bir kaç aylıkken ölmesi bütün Devleti yas'a boğmuştu.
Şehzade Ömer 22 Ekim 1621 tarihinde Edirne Sarayında dünyaya geldi ve çok kısa bir süre hayatta kalarak acı bir olay neticesi 10 Ocak 1622 tarihinde öldü.

Annesi Ayşe Sultan değildir, çünki II.Osman Pertev Paşa'nın torunu Ayşe Sultan'la Şehzade Ömer'in ölümünden sonra Ocak 1622 tarihinde evlenmişti. Bu yüzden Şehzade Ömer'in annesi büyük bir olasılıkla Arnavut soylusu Züleyha Hatun'dur. 
II.Osman bir erkek çocuk babası olduğunu Leh Seferi dönüşü öğrenmişti ve Edirne Sarayına vardığında oğlunun doğumu şerefine muhteşem bir şölen icra ettirdi. Bu şölen de Leh Seferi tiyatro olarak gösterildi.
Tarihci Joseph von Hammer-Purgstall bu gösteri sırasında bir Tüfek mermisinin Şehzade Ömer'e isabet edip çocuğu öldürdüğünü yazar. Aynı şekilde Fransız Elçisi Philippe d'Harlay 1622 senesine ait raporlarında bu olayı tasdik ediyor:
(...) Sultan'ın Sefer gösterisi Edirne Sarayı Bahçesinde yapıldı. Hava soğuk olmasına rağmen bütün halk Saray bahçesine doluşmuştu. Çadırlar kurulmuş ve nefis yemekler dağıtıldı. Gerçektende muhteşem bir şölendi. Sultan ve ailesi için ahşap bir Seyir köşkü inşaa edilmişti. Buradan Sultan ve ailesi gösteriyi seyrediyorlardı. Sultan'ın henüz bir kaç aylık oğlu'da annesinin kucağında hükümdarın yanındaydı. Sefer gösterisi başladığında Toplar ve Tüfekler patlamaya başladı. Ahali coşkuyla gösteriyi seyrediyordu. Sonra birden Seyir köşkünde bir kıyamettir koptu. Kadınların çığlıkları duyuldu ve Muhafızlar koşuşturmaya başladı. Biraz sonra bu patırtı ve gürültünün sebebi meydana çıktı: Meğer Sultan'ın küçük oğluna talihsiz bir mermi isabet etmiş ve zavallı çocuk anasının kucağında olduğu halde can vermişti. Kadın evladının kanına boyanmış ve yarı baygın vaziyette seyir köşkünden hizmetlileri tarafından çıkartılıp saraya götürüldü. Çocuğu ise bizzat Sultan kucağında içeri taşıdı (...)

Şimdi talihsiz bir merminin çocuğa isabet ettiği söyleniyor ama Şehzade Ömer'in entrika sonucu öldürüldüğü de olasıdır. Sonuçta II.Osman'ın 1622 senesinde pek çok düşmanı vardı, başta Kösem Sultan sonra Halime Sultan ve avanesi. Kösem Sultan'ın düşmanlığı oğlu Şehzade Mehmet'in idam edilmesinden kaynaklanıyordu ve Halime Sultan'ın düşmanlığı ise malum kendi oğlunu tekrar Taht'a çıkarmak istediğindendi. Tabii II.Osman'ın bir varis sahibi olması bu karşı partiler için hoş bir gelişme değildi, çünki bu şekilde genç padişah hem kendi soyunun devamını sağlmış ve hemde bir Taht varisine sahip olmuştu.

Şehzade Ömer'in ölümünden yaklaşık iki hafta sonra politik amaçla II.Osman Pertev Paşa'nın torunu Ayşe Hatun'la Topkapı Sarayında evlendi. Bir ay sonra, yani Şubat 1622 tarihinde de Şeyhulislam Esad Efendi'nin kızı Akile Hatun'la muhteşem bir düğünle nikahlandı.

II.Osman'ın neden duygusuz şekilde, oğlunun ölümünden yanlız kısa bir süre sonra evlendiğinin başlıca sebebi yeni bir varis sahibi olmak içindi. Bu yüzden bir ay aralıkla iki defa evlendi, çünki bir an önce tekrar baba olması gerekiyordu. Zaten yenilikci tavırları yüzünden Yeniçeriler arasında itibari düşmeye başlayan padişahın bir Veliahda ihtiyacı vardı. Ayrıca Osmanlı Veraset sisteminide değiştirip Taht'ın Avrupa usulü babadan oğula geçmesini gerçekleştirmek istiyordu. İşte bu zorunlu sebepler yüzünden yas tuttuğu halde mecburen iki evlilik daha yaptı.

Peki neden Şehzade Ömer'in annesiyle yeni bir çocuk sahibi olmadı? Bu sorunun cevabını gene Fransız Elçisi Philippe d'Harlay'ın 1622 yılına air raporlarından okuyalım:
(...) Ölen küçük prens'in annesi Arnavut kadın'ın çok perişan olduğunu ve sabahlara kadar feryad edip dövündüğünü söylediler. Halen Edirne Sarayında kocasından ayrı oturuyor (...)

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen